fbpx
menu Menu
New York Public Library i Byrant Park
By Tom Posted in Midtown, Miejsca na Manhattanie, Miejsca publiczne, Oficjalne zabytki, Parki on 20 lutego 2020 0 Comments 5 min read
Central Park Previous Brooklyn Bridge Next
Budynek biblioteki najbardziej publicznej na świecie New York Public Library
42 ulica i 5 aleja, Manhattan, New York

Biblioteka dla wszystkich ludzi

To miał być jeden z najpiękniejszych budynków w mieście i trudno się nie zgodzić, że taki właśnie jest. Otwarta 24 maja 1911 roku w stylu Beaux-Arts Biblioteka ma jeszcze jedną ciekawą historię. Budynek i instytucja otrzymali ziemię za darmo, ale pod jednym warunkiem. Biblioteka miała być miejscem, gdzie będzie mógł wejść codziennie każdy człowiek, bez znaczenia na pochodzenie, rasę czy poglądy.

Tym samym, Biblioteka została wybudowana także dla Ciebie. Dziś możesz bez wcześniejszych rejestracji korzystać ze zbiorów bibliotecznych. Budowę sfinansowano z majątku Samuela J. Tildena (1814-1886), który przekazał w spadu na rzecz publicznej czytelni. W momencie jego śmierci istniały w Nowym Jorku dwie biblioteki Astor oraz Lenox. Połączenie zbiorów tych bibliotek wraz z fundacją Tildena była nazywana przykładem największej prywatnej filantropii na rzecz dobra publicznego.

Pierwszym szefem biblioteki został Dr John Shaw Billings. Projekt Billings naszkicował na kartce papieru, zakreślając miejsce na ogromną czytelnię w wysokości 7 pięter oraz wielopiętrowy magazyn na zbiory. Kamień węgielny położony został w maju 1902 roku. 

Budynek Bliblioteki New York Public Library
Na cokole Biblioteki stoją figury Historii, Dramatu, Poezji, Religii i Romansu , stworzone przez Frederica MacMonniesa

Architektami, którzy wygrali przetarg na projekt budynku byli John Mervin Carrère i Thomas Hastings. Budynek miał być najwyższej jakości. Szacuje się, że autorzy odrzucili 2/3 kamienia wydobywanego w Vermont, z którego powstał budynek Biblioteki. Bibliotekę otworzono 24 maja 1911 roku, a ceremonii przewodniczył prezydent William Howard Taft, burmistrz i gubernator. Pierwszego dnia po otwarciu do budynku weszło od 30 000 do 50 000 ciekawych czytelników. 

Wśród zbiorów znajduje się oryginalny list Admirała Floty – Krzysztofa Kolumba do króla Hiszpanii z 15 lutego 1493 roku,  o tym, że odkrył Amerykę. Jest to 20 stronicowe pismo z rycinami przekazane oficjalnie królowi, zatytułowane – Odkryta Wyspa. 

Pierwszą wypożyczoną pozycją była książka Fridericha Nietzchego i Lwa Tołstoja „Etyczne idee naszych czasów„, która zamówiona o 9:08 trafiła do rąk czytelnika 6 minut później.

Hall główny New York Public Library
Hall główny New York Public Library
Wnętrze holu głównego New York Public Library
Sufit biblioteki
Biblioteka nowojorska New York Public Library
Księgozbiory dostępne w bibliotecznej czytelni
Pierwsze piętro biblioteki New York Public Library
Korytarz na piętrze
New York Public Library
Łączenie różnych stylów architektonicznych w Nowym Jorku

W Bibliotece znajduje się około 34 milionów książek, manuskryptów oraz map. Zajmują one 75 milionów półek. Jest jedną z 5 największych Bibliotek świata. Dziennie odwiedza ją ponad 10 tysięcy ludzi. Obecnie New York Public Library posiada 92 lokalizacje, obejmujące 4 centra badawcze. Wszystkie udostępniają swoje zbiory bezpłatnie. Biblioteka ma 18 milionów członków, a stronę biblioteki odwiedza rocznie 32 miliony ludzi z 200 krajów.

New York Public Library
Jeden z lwów w trakcie wakacyjnej akcji propagującej czytanie

Słynne dwa lwy przed wejściem do budynku to lew Astor i Lenox autorstwa Edwarda Clarka Pottera. Upamiętniają fundatorów Biblioteki. Burmistrz miasta Fiorello LaGuardia przemianował nazwy lwów, na Spokój i Szczęście. Był to akt podniesienia na duchu nowojorczyków w czasie Wielkiego Kryzysu. Na marginesie dodam, że burmistrz LaGuardia odwiedził zniszczoną Polskę w 1946 roku.

Hall główny New York Public Library
Hall główny
Widok z okna biblioteki na Empire State Building
Widok na Empire State Building z okna nowojorskiej Biblioteki

Byrant Park - przedłużenie New York Public Library

Byrant Park
Plantanowa aleja w parku
Byrant Park
Aleja w parku nocą

Sam park, to aleje platanów i miejsce, w którym zimą urządza się lodowisko konkurencyjne do tego z Rockefeller Plaza. Latem stoliki i krzesełka pozwalają na podziwianie kawałka panoramy Nowego Jorku z „dołu”. 

Obszar, który zajmuje park, został wytyczony na własność publiczną przez gubernatora kolonialnego Thomasa Dongana, jeszcze w 1686 roku. Było to również miejsce wyścigów wojsk Washingtona, które stacjonowały w tym miejscu po rozgromieniu Brytyjczyków w bitwie pod Long Island.  W 1823 roku teren ten stał się polem garncarskim (stąd pierwotna nazwa placu Potter Field). W 1840 roku miasto wycofało się z tego planu, kiedy na działce obok (obecnie New York Public Library), przygotowywano pierwszy zbiornik czystej wody nazwany Croton.

W 1884 roku przemianowano ten teren na Bryant Park. William Cullen Bryant (1794-1878) był nowojorskim poetą, ale także redaktorem Evening Post, któremu przewodził przez 50 lat. Uważany jest za pierwszą amerykańską osobowość pisarską docenioną za granicą USA. Miał także swój udział w inicjacji budowy Central Parku.

W latach 20 XX wieku część terenu parku została wyłączona z użycia na czas budowy tunelu metra Interborough Rapid Transit. Obecny kształt pochodzi z 1934 roku, kiedy zrealizowano projekt Lusby Simpsona. Był to projekt centralnego trawnika otoczonego londyńskimi platanami. Otwarcie nastąpiło 14 września 1934 roku. Ostatnia przebudowa i odnowienie parku miało miejsce w 1992 roku.

Od Autora: Do biblioteki można wejść i korzystać z jej zbiorów. To naprawdę piękny budynek wart odwiedzin. Przed biblioteką stoją stoliki i krzesła, można usiąść w cieniu platanów. Bezpośrednio za biblioteką znajduje się Byrant Park. Fantastyczne, zacienione miejsce. Zawsze tłumnie odwiedzany w dzień jak i w nocy, ponieważ otoczenie parku jest otwarte. W kwietniu 2020, na trawniku wykoszono wielkie serce, dla nowojorczyków, którzy walczą z pandemią na różne sposoby. Przy okazji dowiedziałem się, że Byrant Park nazywany jest także „Manhattan Square”.

 

Udostępnij opowieść z newyork.com.pl

Byrant Park Manhattan Miejsca użyteczności publicznej New York Parki Public Library


Previous Next

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Cancel Opublikuj komentarz

keyboard_arrow_up